μαγαρίζω

μαγαρίζω
(Μ μαγαρίζω)
1. ρυπαίνω, λερώνω, βρομίζω
2. μιαίνω, μολύνω
3. (για χώρους και αντικείμενα λατρείας) βεβηλώνω
4. ασελγώ παρά φύση, βιάζω
5. ντροπιάζω
6. αλλαξοπιστώ
7. αμαρτάνω
8. (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) μαγαρισμένος, -η, -ο(ν)
α) μιαρός, μολυσμένος
β) (για θρησκευτ. ζητήματα) απαγορευμένος·γ) αρτυμένος
δ) αρνησίθρησκος
ε) (για Μωαμεθανό και Εβραίο) αλλόδοξος, αλλόθρησκος
στ) αμαρτωλός, ανήθικος, ασελγής
ζ) άπιστος
η) αυτός που παραβαίνει την καθιερωμένη νηστεία
θ) ως ύβρη
νεοελλ.
1. αναγκάζω κάποιον να παραβεί την καθιερωμένη νηστεία («μέ μαγάρισε τη Μεγάλη Παρασκευή»)
2. αναγκάζω κάποιον να γευθεί κάτι που δεν τρώγεται («πουλούσε σκυλήσιο κρέας για κατσίκι και μαγάρισε τον κόσμο»)
3. αποπατώ, κοπρίζω («η γάτα μαγάρισε το σπίτι»)
4. κάνω κάτι να μην τρώγεται μολύνοντάς το («ο ποντικός μαγάρισε το τυρί»)
μσν.
(αμτβ.)
1. μολύνομαι, αμαρτάνω
2. λερώνομαι, λεκιάζομαι.
[ΕΤΥΜΟΛ. < αρχ. μεγαρίζω «λατρεύω σε μέγαρα» με αφομοιωτική τροπή τού -ε- σε -α-. Το ρ. μεγαρίζω αναφερόταν σε λατρευτικές εκδηλώσεις μέσα σε σπήλαια προς τιμήν τής θεάς Δήμητρος από ειδωλολάτρες, από όπου απέκτησε εκ τών υστέρων υβριστική σημ. για τους χριστιανούς. Η μτχ. παρακμ. μαγαρισμένος αρχικά σήμαινε εκείνον που μετείχε σε ειδωλολατρικές τελετές και κατά τους χριστιανικούς χρόνους κατέληξε να σημαίνει «μιαρός, αρνησίθρησκος, αντίχριστος». Κατ' άλλη άποψη, ο τ. μαγαρίζω προήλθε αφομοιωτικά από μεγαρίζω < μεγαρικά (αγγεία) < Μέγαρα, τύπους που ήταν πολύ εύχρηστοι στην εμπορική γλώσσα].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • μαγαρίζω — μαγαρίζω, μαγάρισα βλ. πίν. 33 …   Τα ρήματα της νέας ελληνικής

  • μαγαρίζω — μαγάρισα, μαγαρίστηκα, μαγαρισμένος 1. λερώνω, βρομίζω, κοπρίζω: Μπήκε ο σκύλος στην κουζίνα και τη μαγάρισε. 2. μτφ., μολύνω, μιαίνω, βεβηλώνω: Οι βέβηλοι μαγάρισαν τον ιερό χώρο …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • μαγάρισμα — το (Μ μαγάρισμα) [μαγαρίζω] η ενέργεια και το αποτέλεσμα τού μαγαρίζω, ρύπανση, μόλυνση νεοελλ. στον πληθ. τα μαγαρίσματα οφθαλμική νόσος τών ζώων μσν. βρομιά, βδέλυγμα, σιχασιά …   Dictionary of Greek

  • μαγαρίτης — ο (Μ μαγαρίτης) 1. αυτός που απαρνείται τον χριστιανισμό και ασπάζεται τον ισλαμισμό, αρνησίθρησκος, εξωμότης 2. (σκωπτικά και υβριστικά) μακαρίτης μσν. μιαρός, μολυσμένος, μαγαρισμένος. [ΕΤΥΜΟΛ. < μαγαρίζω + κατάλ. ίτης ή, κατ άλλη άποψη, από …   Dictionary of Greek

  • μαγαρώ — μαγαρῶ, έω (Μ) μαγαρίζω, βρομίζω. [ΕΤΥΜΟΛ. Μεταπλασμένος τ. τού ρ. μαγαρίζω, κατά τα ρ. σε ῶ] …   Dictionary of Greek

  • άχνα — (I) η 1. αχνός, ατμός 2. ελαφριά πνοή, αναπνοή 3. φρ. «δεν βγάζω άχνα» δεν μιλάω καθόλου, σωπαίνω. [ΕΤΥΜΟΛ. < αχνίζω(ΙΙ), με υποχωρητικό σχηματισμό (πρβλ. λαχτάρα < λαχταρίζω, μαγάρα < μαγαρίζω, φοβέρα < φοβερίζω κ.ά.)]. (II) ἄχνα, η… …   Dictionary of Greek

  • αμαγάριστος — η, ο 1. αυτός που δεν μαγαρίστηκε, δεν λερώθηκε με κοπριά ή άλλες ακαθαρσίες, ο καθαρός 2. ο ηθικά άσπιλος, αμόλυντος 3. αυτός που δεν τόν έκλεψαν «κανένας μουσαφίρης δεν μάς άφησε αμαγάριστους» 4. αυτός που δεν κατέλυσε θρησκευτική νηστεία 5.… …   Dictionary of Greek

  • αναμουρδώνω — και αναμπουρδώνω και ανεμουρδώνω 1. γίνομαι θολός, θολώνω 2. ανακατεύω, συγχέω, μπερδεύω 3. μολύνω, ρυπαίνω 4. τιμωρώ ταπεινωτικά (από την παλαιότερη συνήθεια να ρυπαίνουν για διαπόμπευση το πρόσωπο αυτού που τιμωρείται) 5. καταλύω τη νηστεία… …   Dictionary of Greek

  • μαγάρα — η 1. ρύπος, ακαθαρσία, λέρα, βρομιά 2. μαγική επήρεια εναντίον κάποιου 3. μτφ. άνθρωπος αχρείος, αισχρός και άτιμος 4. μτφ. πόρνη, αισχρή γυναίκα. [ΕΤΥΜΟΛ. Υποχωρητ. σχηματισμός από το ρ. μαγαρίζω (πρβλ. άχνα < αχνίζω, κάπνα < καπνίζω)] …   Dictionary of Greek

  • μαγάριος — μαγάριος, ία, ον (Μ) (σκωπτικά) μακάριος. [ΕΤΥΜΟΛ. < μακάριος με επίδραση τού μαγαρίζω, προκειμένου να γίνει λογοπαίγνιο] …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”